خبرگزاری مهر – گروه استان ها – مهتاب خیری: آران و بیدگل شهرهای شمالی استان اصفهان هستند که از شمال به کویر مرکزی و دریاچه نمک ایران منتهی می شوند. به دلیل موقعیت جغرافیایی، تابستان های گرم و زمستان های سرد و خشک دارد. در مورد نام این شهر نظریه های مختلفی وجود دارد. اما به طور کلی می توان گفت آران و بیدگل هر دو نام محلی و رسمی این منطقه هستند. در یافته های تاریخی بسیاری از کارشناسان به قدمت باستانی این منطقه اشاره شده است که نشان از تاریخ و فرهنگ قوی آن دارد.
جالب است بدانید که بسیاری از آثار باقی مانده از این شهر متعلق به دوران اسلامی است. به نظر می رسد تا پایان سلطنت قاجار، آران و بیدگل مانند دو بوده است شهر خیلی خوب بود که اطراف هر کدامشان برج و چرخ دستی و حصاری برای مصارف دفاعی نزدیک به هم و جدا از هم ساخته شد. اما پس از گذشت زمان و به دلیل گسترش شهر به تدریج با یکدیگر ادغام و بعدها به شهر تبدیل شد. شهر امروزی آران و بیدگل ترکیبی از دو شهر باستانی است و در حاشیه کویر مرکزی کشور واقع شده است. این شهر مکان های تاریخی و جاذبه های زیادی دارد. تورهای ایرانگردی بسیاری از گردشگران را به کشف مکان های طبیعی و تاریخی این منطقه دعوت می کند. برای آشنایی بیشتر با سایت های آران و بیدگل با ما همراه باشید.
کاروانسرای تاریخی مرنجاب
کاروانسرای تاریخی مرنجاب در آران و بیدگل به دستور شاه عباس اول صفوی در کنار دریاچه نمک در مسیر جاده ابریشم ساخته شد. این کاروانسرا به دلیل قرار گرفتن در منطقه ای به همین نام، مرنجاب نامیده می شود. سپس به دلیل تغییر پایتخت به تهران و ایجاد راه های ارتباطی جدید در مسیر تهران، قم و کاشان، این کاروانسرا متروکه شد، اما در سال های اخیر با همت میراث فرهنگی و میراث فرهنگی مرمت و بازسازی شده است. سازمان جهانگردی و جهانگردی امروزه یکی از اقامتگاه های گردشگری در کویر است.
حمام آران و بیدگل رئیسه
حمام رئیسه آران و بیدگل یکی از قدیمی‌ترین حمام‌های این منطقه است که قدمت آن به دوران صفویه می‌رسد. این حمام با وسعت بیش از 1000 متر مربع با خشت، گچ، آهک، کاشی و سنگ ساخته شده است. این حمام دارای سه فضای اصلی گلخانه، سردخانه و پیچ و خم، توالت و دوش. همام رئیس نیز در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد. این شهر دارای 9 حمام تاریخی است که شاید مهمترین آنها حمام اصلی باشد. از دیگر حمام های تاریخی این منطقه می توان به حمام عنایتی، کوچ که، میدان آران بزرگ، شرف بیدگل، بازار بیدگل، محله قاضی، سفالگری بیدگل و حاج محمد بیدگل اشاره کردند که قدمت آن به دوره صفویه و قاجار می رسد.
مجموعه تاریخی قاضی آران
مجموعه تاریخی قاضی آران اثری از دوران سلجوقیان است که در فهرست آثار ملی ایران قرار دارد. این مجموعه تاریخی شامل مسجد جامع، حسینیه، مهدیه، بقعه امامزاده پنج، آب انبار، بازارچه شرقی، بازارچه غربی، مسجد ملاعلی ارانی، خانه خانواده عاملی ارانی و خانه تاریخی قاضی است. مجموعه تاریخی قاضی آران در 10 کیلومتری شمال شرقی کاشان قرار دارد. مسجد ملاعلی آران در واقع خانه قاضی به همین نام بوده که پس از مرگ وی مرمت و بازسازی و به مسجد تغییر کاربری داده است.
مسجد جامع قاضی نیز یکی از قدیمی ترین آثار تاریخی این منطقه به نظر می رسد که احتمالاً به دستور شاه طهماسب اول در اوایل دوران اسلامی ساخته شده است. در این مسجد کتیبه‌ای با گچ وجود دارد که با خط رفیع و به خط هنرمند ابوالقاسم کاشانی مزین شده است. این کتیبه مربوط به زمان علیشاه قاجار و سال 1238 است.این مسجد دارای شبستان تابستانی، صحن اصلی، مهدیه، بنای پنج امامزاده از فرزندان امام محمد باقر (ع) و کتیبه ای سنگی با وقف است. کاپان این یک مسجد است.
خانه تاریخی باغ شاکر
خانه باغ تاریخی شاکر در مزرعه حسین آباد واقع شده است. این بنای تاریخی با معماری ذوزنقه ای در ابتدای دوره قاجاریه در زمینی به مساحت 6000 متر مربع ساخته شده است. این بنای تاریخی که مرمت شده در فهرست آثار ملی ایران قرار گرفته است.
تانک ها
این شهر تاریخی دارای آب انبارهای زیادی است. برخی از آب انبارهای این منطقه عبارتند از ربع قاضی، میدان بزرگ، محله بازار، مسجد جمعه، گز و … که همگی قدمتی طولانی دارند و معمولاً در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده اند. مخزن گز با وجود اینکه در وسط کویر قرار دارد، یکی از مخازن بیابانی به حساب می آید و به همین دلیل ساختار بسیار محکم و زیبایی دارد. این آب انبار یکی از شاهکارهای هنر معماری در کویر و مربوط به دوران قاجار به شمار می رود.
امامزاده محمد هلال
امامزاده محمد هلال با تزیینات کاشی کاری معرق زیبا، صحن های بزرگ و گلدسته های زیبا و باشکوه که معماری منحصر به فردی دارد، یکی از پرطرفدارترین بناهای مذهبی استان اصفهان به شمار می رود. تاریخچه این بنای تاریخی به دوران صفویه می رسد و کمیسیون آیینه کاری سقف حرم توسط کریم خان زند صادر شده است. سردر، دهلیز رفیع ورودی، حیاط های بزرگ با تزئینات زیبای کاشی معرق و غیره. معقول و همچنین کاربردهای بسیار زیبا، گنبد بزرگ، گلدسته های فراوان با تزئینات هنری کاشی کاری از جمله دلایل زیبایی چشمگیر این مجموعه زیارتی است.
دریاچه نمک
دریاچه نمک با مساحتی در حدود 647 کیلومتر مربع در میان کویر مرنجاب یکی از جاذبه های اصلی آن محسوب می شود. این دریاچه در 35 کیلومتری این منطقه قرار دارد و اشکال هندسی حاصل از رسوبات نمک آن بسیار دیدنی است. جزیره سرگردان این دریاچه نیز در نزدیکی ساحل جنوبی آن واقع شده است تپه ای در 15 کیلومتری داخل دریاچه قرار دارد. کارشناسان معتقدند مرتفع ترین قسمت جزیره سرگردان با ارتفاع 808 متری از سطح دریا از سنگ های آتشفشانی تشکیل شده است. نام این منطقه زیبا و منحصر به فرد، ناپدید شدن دو سر جزیره در افق است، همانطور که از دور دیده می شود. در حال حاضر منظره ای مانند یک کشتی سرگردان در دریای بیکران کویر دیده می شود که به دلیل گرمای شدید منطقه، خطای دید و نقص نور رخ می دهد.
کویر مرنجاب
کویر مرنجاب در شمال آران و شهر بیدگل قرار دارد که گفته می شود شاه عباس صفوی آن را نامگذاری کرده است. تپه های شنی مرتفع، جنگل ها کمبر، دریاچه های نمک و آسمان شب فوق العاده زیبا نیز از جاذبه های این کویر است. از دیگر جاذبه های این کویر می توان به چاه نمک اشاره کرد کانجهخوب دستکششن بلند، کوه کلنگ، قلعه کرشاهیکوهستان یخ و کمپ متین آباد هم ذکر شد. از آنجایی که در گذشته یافتن آب شیرین در این منطقه کاری سخت و طاقت فرسا بوده است، می گویند نام باستانی این کویر «مرد آب رنجور» بوده که در طول تاریخ به «مرنجاب» تبدیل شده است. این کویر امروزه بسیار مورد توجه گردشگران و طبیعت گردان بوده و یکی از جاذبه های اصلی این منطقه است.
منطقه شکار یخ زده
در فاصله ۴ کیلومتری غرب آران و شهر بیدگل یکی از مناطق طبیعی تحت حفاظت محیط زیست به نام «منطقه ممنوعه شکار» قرار دارد. یخاو معروف شد. قسمت هایی از مرز شمالی منطقه با مرز پارک ملی کویر یکسان است و دریاچه نمک در قسمت شمالی آن قرار دارد که برای علاقه مندان به طبیعت گردی و کویرگردی مناسب خواهد بود. این منطقه دارای آب و هوای کوهستانی، دشت های آبرفتی، تپه ماهوری، شن های روان در قسمت غربی، پوشش بسیار مناسب، منابع آبی فراوان و مناظر بکر و منحصر به فرد است که برخی از حیوانات مانند گربه، جوبیره و هوبرت در خطر انقراض است.
بدون منطقه شکار یخ با آب و هوای کوهستانی، دارای مناظر طبیعی و بکر، پوشش گیاهی متنوع و دشت ها و تپه های فراوان در میان است. بیابانگرد و دوستداران طبیعت شهرت زیادی دارند. کل، بز، قوچ، میش، گربه شنی، کاراکالخرگوش، عقاب طلایی، سارگپه و کبک از جمله گونه های جانوری هستند که در این منطقه زندگی می کنند.
جزیره سرگردان در دریاچه نمک
یکی دیگر از مناطق جالب و دیدنی کشور در نزدیکی ساحل جنوبی دریاچه نمک خشک قرار دارد. این جاذبه گردشگری طبیعی که به آن جزیره سرگردان می گویند، تپه ای است که در دریاچه نمک قرار گرفته است، برای رفتن به آنجا ابتدا باید جاده کاشان به آران و بیدگل را طی کرد، سپس از جاده مرنجاب به 35 کیلومتر گذشت. دریاچه نمک جزیره در مکان در 15 کیلومتری دریاچه قرار دارد. کارشناسان معتقدند مرتفع ترین قسمت جزیره سرگردان با ارتفاع 808 متری از سطح دریا از سنگ های آتشفشانی تشکیل شده است. نام این منطقه زیبا و منحصر به فرد، ناپدید شدن دو سر جزیره در افق است، همانطور که از دور دیده می شود. در حال حاضر منظره ای مانند یک کشتی سرگردان در دریای بیکران کویر دیده می شود که به دلیل گرمای شدید منطقه، خطای دید و نقص نور رخ می دهد.
دهکده یزدلامامزاده هادی بن سجاد(ع).آ)مسجد نقشینه (مسجد قاسم)، مقبره حاج سلیمان صباحی، دریاچه نمک و شهر زیرزمینی سلامدر شهرستان آران و بیدگل مکان‌های گردشگری دیگری نیز وجود دارد که گردشگران و مسافران می‌توانند در این شهر از آنها دیدن کنند.